Programma Datagedreven sturen
De gemeente Diemen heeft de ambitie om beleidskeuzes en sturingsbeslissingen tot stand te laten komen door een wisselwerking tussen data-inzichten en duiding door professionals. De gemeenten Diemen, Uithoorn, Ouder-Amstel en de uitvoeringsorganisatie Duo+ beseffen dat datagedreven sturing kansen biedt voor dienstverlening, beleid en bedrijfsvoering. We sluiten hierbij aan op de doelstellingen van de VNG voor 2030:
Een sterke informatiepositie voor alle gemeenten, zodat zij effectief kunnen werken aan maatschappelijke opgaven;
Het versterken van de gezamenlijke gemeentelijke informatiepositie, door te leren van elkaar en benchmarking;
Data inzetten voor belangenbehartiging, kennisdeling en ondersteuning van de uitvoering;
Gemeenten een stevig datafundament bieden, zodat zij op een verantwoorde manier kunnen versnellen binnen bestaande kaders.
Wat levert het programma op?
Sinds 2022 hebben de drie gemeenten met Duo+ op data samengewerkt. De resultaten in het sociaal domein hebben de gemeenten doen besluiten om datagedreven sturen uit te breiden naar alle gemeentelijke domeinen. In 2024 is gewerkt met een Jaarprogramma met grote projecten voor alle drie de gemeenten en enkele specifieke kleine projecten voor één of twee gemeenten. Daarnaast was het Jaarprogramma gericht op het verbeteren van de governance op dit programma en het trainen en opleiden van medewerkers.
Onderstaand een samenvatting van de resultaten in 2024:
1. Dienstverlening via de websites is verbeterd.
We zijn in 2024 gaan werken met dashboards voor telefonie. Daarmee kunnen we kwantitatieve data inzien, zoals aantallen telefoontjes, de wachttijd en de gespreksduur. Dat zorgt ervoor dat we goed monitoren of we ons doel van een gemiddelde wachttijd van onder de dertig seconden halen. Daarnaast helpt het ons met inzicht over op welk moment van de dag de meeste telefoontjes binnenkomen, en wanneer de wachttijd oploopt.
2. Dynamisch ondermijningsbeeld opgezet.
We hebben in 2024 samen met de Amstelland gemeenten aan het experiment gewerkt voor het vormgeven van een dynamisch ondermijningsbeeld. Doel is continu te beschikken over actuele informatie van mogelijke ondermijning waardoor handhaving gerichter en effectiever kan worden ingezet. Onder begeleiding van een extern bureau zijn voor woonfraude, zorgfraude en bedrijventerreinen onderzoeksvragen voor het detecteren van ondermijning uitgewerkt en is er een eerste prototype van een dashboard beschikbaar. Deze zal in 2025 worden doorontwikkeld totdat het goed genoeg is om het met echte data in gebruik te gaan nemen.
3. Rapportages over inburgering en bestaanszekerheid zijn verder ontwikkeld.
De resultaten uit 2023 en de gewenste prestatie-indicatoren zijn in 2024 vastgesteld, aangescherpt en gespecificeerd met de juiste data uit het bronsysteem. Dit is een tijdrovend proces met als gevolg dat de rapportages nog in ontwikkeling zijn. We krijgen wel zo inzicht binnen de beleidsterreinen over wat men nu echt wil weten, over de kwaliteit van de data en dat met de opgedane inzichten de inrichting van de administraties binnen de bronapplicatie hier en daar aangepast en verbeterd kan worden, wat voor Inburgering al is gebeurd. Voor 2025 zullen uiteindelijk wel een reeks van rapportages gerealiseerd gaan worden en zal verdere aandacht zijn voor de datakwaliteit.
4. Beleidsadviseurs getraind en opleidingsplan geëvalueerd.
Diemen wil net als de andere twee DUO-gemeenten en Duo+ effectief omgaan met de complexiteit van de zich snel ontwikkelende digitalisering in onze maatschappij. Het vermogen om wendbaarder te worden is daarom in het gezamenlijk programma Datagedreven sturen één van de prioriteiten. Wendbaar om vernieuwing (wetten) en innovaties (digitalisering) door te voeren. Wendbaar om ontwikkelingen zoals A.I. te omarmen en kritisch te bekijken. Wendbaar om beleid mede met data te ontwikkelen en actualiseren. In 2024 zijn beleidsadviseurs getraind met de training “Data in het beleidsproces gebruiken”. Dit is geëvalueerd waarbij er een aantal verbeteringen zijn benoemd voor de training en voor het programma.
5. Voorbereidend werk gedaan op andere organisatie-inrichting.
De stuurgroep heeft eind 2024 het jaarprogramma geëvalueerd. We ervaren in het programma aanzienlijke uitdagingen. Dit komt door de mismatch tussen ambitieniveau uit het jaarprogramma en beschikbare capaciteit uit de vakteams die óók andere prioriteiten uit collegeprogramma of actualiteiten moeten oppakken. Daarnaast is het programma sterk afhankelijk van de uitvoeringsorganisatie Duo+ voor technische ondersteuning en de vertaling van ambities naar technische toepassingen en blijft daar de benodigde capaciteit en kwaliteit ook achter. Daarom heeft de stuurgroep eind 2024 een bescheiden Jaarprogramma 2025 vastgesteld (eerst afmaken waar we mee zijn begonnen in 2024) en een opdracht geformuleerd om vóór de zomer van 2025 te komen tot een advies aan onze besturen hoe we het Programma organisatorisch kunnen inbedden in Duo+. Daarvoor is een kwartiermaker aangesteld die in februari 2025 is begonnen.